Het freelancerspanel over de samenwerking tussen klanten en freelancers was interessant maar veel te kort om de verschillende topics die werden aangeraakt in de diepte te bespreken. Dat was wel jammer want er werden interessante dingen aangehaald die zeker een verdere uitdieping verdienen.
De focus van het panelgesprek lag op de samenwerking tussen klanten en freelancers. Klanten kunnen AV-bedrijven zijn die technische freelancers tewerkstellen, maar ook agencies die dan eerder producionele freelancers inschakelen. Dat er twee types van freelancers zijn wisten we al, met een groot verschil tussen de technische freelancers en de productionele freelancers.
Dat was - onbedoeld maar wel treffend - ook meteen duidelijk in de stage set up: rechts on stage zagen we de kant van de technische bedrijven en de technische freelancers (met o.a. BESA members Marijn Broekaert van Splendit en Daan Kerkhof, freelance sound engineer) en links de kant van de agencies (met o.a. BESA member Birgit Walraet, freelance event manager) die voor de techbedrijven dan weer de klant zijn. Beide types freelancers werken op een heel andere manier en dat kwam ook tot uiting in wat tijdens het freelancerspanel werd verteld.
Communicatie
Wat beide kanten lieten optekenen was de nood aan een goede communicatie vooraf, met aan de agency kant toch een groter vertrouwen in de freelancers die voor hen werken. Productionele freelancers zijn immers mee het gezicht van het bedrijf of het project waar ze voor werken naar de eindklant toe. Dat vertrouwen is dus cruciaal. Agencies werken dus meestal met een poule van freelancers waar zij een band mee hebben en die zij inschakelen in functie van het project (en natuurlijk de beschikbaarheid van eigen mensen). Meestal worden die freelancers ook al vroeger in een project betrokken en niet enkel op het event zelf (al hangt dat natuurlijk af van de specifieke taak).
Er werd ook even aangehaald dat er in onze sector bijna nooit met contracten wordt gewerkt, maar haast uitsluitend op vertrouwen. Dat zorgt er wel voor dat freelancers kwetsbaar zijn als er bijvoorbeeld een job wordt gecancelled waar zij op waren geboekt.
Prijszetting
Daarmee waren we meteen aangekomen bij een heikel punt: de verloning van freelancers. We hebben samen met ACC vorig jaar een freelancersbevraging georganiseerd om de prijszetting van freelancers onder de loep te nemen (al mochten we de resultaten uiteindelijk niet publiceren: freelancers zijn zelfstandigen en dus bedrijven, een benchmark wordt door de overheid beschouwd als een prijsafspraak en dat is verboden). Dat punt is dus iets dat we met veel belangstelling volgden.
Freelancers zouden volgens sommigen idealiter niet meer mogen kosten dan de eigen werknemers. Het spreekt dan uiteraard voor zich dat appelen niet met citroenen mogen worden vergeleken en het volledige plaatje moet worden bekeken. Het gaat dus niet op om de nettolonen van eigen medewerkers te vergelijken met de facturen van freelancers. Kosten zoals sociale bijdragen, laptops, telefonie, bedrijfswagens en tankkaarten, opleidingen, verzekeringen, enz. ... zijn allemaal dingen die het bedrijf betaalt bovenop dat nettoloon en die nogal gemakkelijk worden vergeten als naar de factuur van een freelancer wordt gekeken. De freelancer rekent deze kosten mee in de bepaling van zijn tarief.
In de sector wordt over het algemeen gewerkt met dagprijzen. AV-bedrijven pleiten voor het werken met uurprijzen in plaats van dagprijzen, zodat niet meer teveel moet worden betaald aan freelancers als die maar voor een beperkt aantal uren nodig zijn. Op te merken valt dat technische freelancers wel correct verloond moeten worden: als je voor 2 uur demontage naar Marche-en-Famenne moet rijden, dan hebben we het over meer dan 2 uur, ook al ben je maar 2 uur aan het trussen kloppen of vrachtwagens aan het inladen.
Er werd gesteld dat er een limiet zit op het bedrag dat klanten bereid zijn te betalen en dat de prijs van freelancers dus ook niet te veel mag stijgen, anders verdienen de techbedrijven niets. Natuurlijk moeten die hun boterham verdienen, maar dat geldt ook voor de freelancers die voor hen werken! Nu alles duurder wordt, lijkt het ons ook logisch dat freelancers hun gestegen kosten doorrekenen in hun prijs.
Het initiatief van PC 304 om de freelancers die werken voor de gesubsidieerde organisaties een minimum uur- of dagprijs te betalen kwam ter sprake (we hadden het hier zelf ook al over). Het gaat om een gentleman’s agreement want een CAO gaat natuurlijk over afspraken tussen bedrijven en loontrekkenden, en dat zijn zelfstandigen niet. Sommige (vooral tech-)freelancers werken zowel voor gesubsidieerde als niet gesubsidieerde organisaties (lees: corporate events en grote commerciële organisatoren) en zullen dus met de twee in aanraking komen. Dat initiatief zal dus sowieso ooit op tafel komen.
Uurprijzen in plaats van dagprijzen is overigens al de facto zo voor de meeste productionele freelancers die veelal wel met een dagprijs werken maar enkel uren aanrekenen die effectief zijn gepresteerd (al dan niet inclusief reistijd). Er zijn productionele freelancers die enkele dagen per week voor een agency werken en daar dus wel een dagprijs voor vragen, maar er zijn ook freelancers die enkel op projectbasis werken en dus niet persé in dagen rekenen.
Opleidingen
Als freelancer wil je natuurlijk bij blijven en dus is het in je eigen belang om jezelf bij te scholen in functie van je profiel en job. Denk aan VCA, Werken op hoogte, heftruck, enz. ... We willen in het kader hiervan ook nog even extra verwijzen naar het Veiligheidspaspoort (dat op Echo 24 nog eens werd uitgelegd door Katrien De Troyer van het Sociaal Fonds Podiumkunsten) en onze eigen BESA opleidingen die er dit voorjaar weer aankomen. Dat zijn overigens ook kosten die je als freelancer meeneemt in je prijszetting.
Sommige bedrijven laten hun freelancers dezelfde opleiding volgen als hun eigen personeel. Denk aan specifiek technisch materiaal waar een AV-bedrijf mee werkt en waar je de ins en outs van moet kennen om je job goed te kunnen doen. Niet alleen zorgt dat voor een extra band met die freelancers (in een tijd waarin de krapte op de arbeidsmarkt de realiteit is, wil je die goede freelancers misschien ook wel liever voor jou hebben werken dan voor je concullega’s), het zorgt er ook voor dat je als bedrijf weet dat de freelancer die je inschakelt ook over de juiste competenties beschikt.
Na een half uurtje was het al tijd voor het volgende panel en moest er worden afgerond. Jammer want zoals gezegd was het wel fijn geweest als er dieper kon worden ingegaan op deze topics. Misschien meteen een onderwerp voor een volgende BESA bijeenkomst.